Spinnenweb

In de loep van Uitwiskeling 37/3 over Logica in de tweede graad werden er praktische voorbeelden gegeven van elementaire logische poorten. De AND-poort illustreerden we met de haagschaar, die alleen werkt als er twee schakelaars tegelijkertijd worden ingedrukt, eentje met de linkerhand en eentje met de rechterhand. Zowel de linker- als de rechterhand gebruiken, is

Wanneer ik in het vijfde jaar van het secundair onderwijs stelsels van eerstegraadsvergelijkingen introduceerde tijdens de lessenreeks over matrices, begon ik vroeger steevast met een vraagstukje dat te herleiden was tot een [latex]2\times 2[/latex]-stelsel. Na het omzetten van het vraagstuk in een stelsel, was het aan de leerlingen om de combinatiemethode uit het vierde jaar op te dissen om zo tot een oplossing te komen. Vervolgens liet ik hen zien dat je dat stelsel ook in matrixvorm kunt noteren en dat het van elkaar op- en aftellen van rijen uit de combinatiemethode, niet meer is dan het toepassen van enkele…

De wiskundige teksten waar leerlingen mee geconfronteerd worden, zijn meestal speciaal voor leerlingen geschreven. In cursussen en handboeken is alles stap voor stap uitgewerkt, ofwel zijn het 'opgaven' waarin in de gebiedende wijze staat wat ze moeten doen of waar ze op moeten zoeken. Op het bord lezen ze vaak telegramstijl, met formules zonder de bindtekst die deze formules betekenis geeft. Deze bindtekst wordt er mondeling wel bij gezegd, maar verba interdum volant. Voor leerlingen met wiskundige of wetenschappelijke toekomstplannen is het leerrijk om ook eens kennis te maken met een 'echt' artikel over wiskunde, niet voor leerlingen bedoeld maar…

We noemen een natuurlijk getal een trapgetal (Engels: staircase number of polite number) als het kan geschreven worden als de som van minstens twee opeenvolgende natuurlijke getallen. Zo vinden we bijvoorbeeld dat 12, 13, 14 en 15 trapgetallen zijn: [latex] 12=3+4+5;\qquad 13=6+7; \qquad 14=2+3+4+5;[/latex] [latex]15=7+8=4+5+6=1+2+3+4+5.[/latex] Het getal 16 echter kan niet als een som van opeenvolgende natuurlijke getallen geschreven worden. Trapgetallen danken hun naam aan een visuele voorstelling met vierkantjes in een trapverband. [caption id="attachment_33643" align="aligncenter" width="401"] Figuur 1 Het getal 15 is een trapgetal.[/caption]   Driehoeksgetallen (Engels: triangular numbers) vormen een speciale klasse van trapgetallen. Bij driehoeksgetallen is de…

Luka Hartman, Mathias Tilkin en Parfaite Zikpi zijn laatstejaarsstudenten educatieve bachelor secundair onderwijs aan de hogeschool UCLL (Diepenbeek). Dit artikel is een ingekorte versie van een workshop voor medestudenten en collega’s die zij ontwierpen in het kader van hun afstudeerproject onder begeleiding van Michel Roelens. In de workshop, die zowel online als fysiek doorging, gebruikten

In de richtingen met 3 uur wiskunde berekenen zesdejaarsleerlingen op mijn school oppervlaktes met bepaalde integralen. Dit integraalbegrip wordt intuïtief gefundeerd als een limietproces: het optellen van steeds smaller wordende rechthoekjes om de oppervlakte beter te benaderen. Vanuit dit inzicht kan de bepaling van het volume voor cilindersymmetrische figuren ook onderbouwd worden. We benaderen dit

In onze school, Ten Doorn in Eeklo, hebben we de luxe dat we elk jaar een hele klas leerlingen hebben die 8u wiskunde volgen. Dit jaar telt mijn klas vijfdes 21 leerlingen. De 8 uur wiskunde wordt opgesplitst in 6 uur waarin we het leerplan behandelen en 2 uur project wiskunde met permanente evaluatie. Een project rond de gulden snede Sinds vele jaren begin ik in september met de rij van Fibonacci en met de gulden snede. Hier komt best wat leuke wiskunde aan bod zoals kettingbreuken en kettingwortels, lucasrijen en het bewijs van de formule van Binet, het bewijs…

Instant Insanity is de naam van een puzzel die bestaat uit vier kubussen waarvan elk zijvlak rood (R), blauw (B), groen (G) of wit (W) is. In de figuur hieronder zie je een foto van een uitgave van de speelgoedproducent Parker Brothers uit 1967 die nog in de originele verpakking zit. De tekst die op de verpakking staat, is veelbelovend: 'Be calm ... You may never, ever see them this way again'. [caption id="attachment_32777" align="aligncenter" width="441"] Figuur 1 Be calm ... ... You may never, ever see them this way again. (Bron: https://www.ebay.com/itm/392938423661)[/caption] Het doel van het spel is om…

Hoe ondersteun je leerlingen die zelfstandig werken aan uitdagende, denk-actieve opgaven en helaas vastlopen? In dit artikel lees je hoe een zogeheten heuristiekboom deze leerlingen weer op gang kan helpen en ze gaandeweg leert hun aanpak te structureren en heuristische technieken te ontwikkelen. Dit artikel is overgenomen uit het Nederlandse tijdschrift Euclides (van den Bogaart en Bos, 2020). Rogier Bos werkt als universitair docent wiskundeonderwijs aan het Freudenthal Instituut van de Universiteit Utrecht en is redactielid van Euclides. Theo van den Bogaart is lerarenopleider wiskunde en onderzoeker voor het lectoraat 'Wiskundig en analytisch vermogen van professionals' aan de Hogeschool Utrecht.…

Met behulp van wiskunde los je vaak problemen op. Een probleem dat van de baan is en dat je terzijde kunt schuiven, geeft een voldaan gevoel. Toch hoeft het voor wiskunde daar niet te eindigen. Zo vinden we sommige oplossingen mooier dan andere. Daarvoor gebruiken we het woord ‘elegant’. Een term die op het eerste gezicht eerder in de modewereld dan in de wiskunde thuishoort. Door de onderstaande ervaring werd me duidelijk dat de invulling van dit begrip in beide disciplines parallellen vertoont. Het probleem Dit jaar verliep de aanloop naar Kerst moeizaam. Samen vieren mocht immers niet. En dat…